ما در این مقاله قصد داریم شما را با سندرم بینایی کامپیوتری آشنا کنیم. سندرم بینایی کامپیوتری، اصطلاحی است که برای تمام مشکلاتی که در اثر استفاده طولانی مدت از کامپیوتر برای چشم بروز می کند، به کار می برند. از این سندرم به عنوان فشار دیجیتال نیز یاد می شود. محققان معتقدند حدود 50 تا 90 درصد افرادی که به صورت طولانی مدت با کامپیوتر کار می کنند دچار این عارضه هستند.
تنها افراد بزرگسال نیستند که تحت تاثیر این عارضه قرار می گیرند، بلکه کودکانی که به مدت طولانی به کامپیوتر و تبلت خود زل می زنند نیز در معرض بروز این مشکل قرار می گیرند ،مخصوصا اگر روشنایی و طرز قرار گرفتن آن ها در برابر کامپیوتر و تبلت شرایط ایده آلی نباشد. برای کمک به کاهش فشار چشم باید بعد از 20 دقیقه خیره شدن به مانیتور، باید حدود 20 ثانیه به شی ای نگاه کنید که در فاصله 20 فوتی شما قرار دارد. در ادامه با سندرم بینایی کامپیوتری بیشتر آشنا خواهید شد پس تا پایان این مقاله ما را همراهی کنید.
کامپیوتر چگونه بر بینایی اثر می گذارد؟
سندرم بینایی ناشی از کامپیوتر ( CVS ) چیزی شبیه سندرم تونل کارپال و سایر آسیب‌های حرکتی ( تکرار شونده ) است که بیشتر افراد در محل کار دچارشان می‌شوند. سندرم بینایی ناشی از کامپیوتر به دلیل حرکت مکرر چشم در یک جهت برای مدت طولانی به وجود می‌آید.
وقتی به کامپیوتر نگاه می کنید، چشم هایتان مجبور می شوند مدام تمرکز کرده و این تمرکز نیز پیوسته و پشت سر هم تکرار می شود و چشم ها به طور مداوم به چپ و راست و این طرف و آن طرف نگاه می کنند، بین مانیتور و چیزهایی که باید به آن توجه کنید در گردش اند. همچنین چشم هایتان مدام به تصویر روی اسکرین مانیتور واکنش نشان می دهند. هرچند این موارد به نظر ساده هستند اما این عضلات چشم ها هستند که باید کار و تلاش را انجام بدهند.
علائم سندرم بینایی کامپیوتر
شایع ترین علایم بروز سندرم بینایی کامپیوتر یا فشار چشم دیجیتالی عبارتند از:
- سر درد
- تاری در دید
- خستگی چشم ها
- درد در ناحیه ی گردن و شانه
- خستگی چشم
این علائم به علت موارد زیر امکان دارد رخ بدهد:
- نور کم
- مشکلات بینایی اصلاح نشده
- وضعیت بد بدن بر روی صندلی
- فاصله ی نامناسب چشم ها از مانیتور
- درخشش و یا روشنایی بیش از حد و زیاد مانیتور
- ترکیبی از عوامل بالا
حتی افرادی که دارای عینک و یا لنز نیز هستند، امکان دارد نگاه کردن به مانیتور از فاصله های خاصی برایشان مضر باشد. برخی از افراد عینکی برای نگاه کردن به مانیتور، سر خود را در زوایای بدی قرار می دهند چرا که عینک شان برای نگاه کردن به مانیتور طراحی نشده است.
از آن جایی که به سمت مانیتور خم می شوند تا بتوانند با دقت بیش تری ببینند، در این شرایط بدن آن ها می تواند منجر به اسپاسم عضلانی و درد گردن و یا شانه و پشت شود. در بیش تر موارد، CVS، به دلیل فشار بصری ایجاد می شود که برای دیدن اجسام در صفحه نمایش های دیجیتال مورد نیاز است.
این فشار فراتر از توانایی های چشم است. کسانی با بیشترین خطر مواجه هستند که دو یا چند ساعت در روز به صورت مستمر با کامپیوتر یا گوشی های هوشمند کار می کنند. شدت علائم گفته شده اغلب به میزان توانایی های بصری فرد و مقدار زمان صرف شده برای تماشای مانیتور، بستگی داشته و مشکلات بینایی اصلاح نشده نظر دوربینی و آستیگماتیسم، به علت تمرکز نا کافی و یا ناتوانی چشم در برقراری هماهنگی و تغییراتی که ناشی از پیر چشمی می باشد، می تواند نشانه های بصری در مدت استفاده از رایانه و یا دستگاه های دارای صفحه نمایش موثر باشد.
بسیاری از علامت هایی که توسط کاربران در استفاده زیاد از صفحات مانیتور، بروز پیدا می کند، بعد از متوقف کردن کار با کامپیوتر، کاهش می یابد. البته در برخی افراد ممکن است کاهش توانایی های بصری مانند تاری دید در چشم را حتی بعد از متوقف کردن کارشان نیز تجربه کنند. اگر اقدامی برای مقابله با علت مشکل انجام نشود، علائم ادامه خواهند یافت و ممکن است با استفاده از مانیتور در آینده نیز دچار مشکلات حادتری شوند. پیشگیری و کاهش مشکلات بینایی مربوط با سندرم بینایی کامپیوتر یا فشار دیجیتالی شامل اقدامات زیر می باشد:
- کنترل میزان روشنایی و تابش نور به مانیتور
- اطمینان از این که مشکلات بینایی به درستی اصلاح شده باشد.
- تغییر موقعیت بدن هنگام مشاهده صفحه نمایش
- ایجاد فاصله ای مناسب بین چشم ها و صفحه نمایش
CVS ناشی از کامپیوتر چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک متخصص می تواند با معاینه چشم هایتان این تشخیص را دهد که آیا دچار سندرم بینایی کامپیوتری هستید یا خیر. پزشک تان ممکن است از شما راجع به علائمی که دارید و یا این که هر روز چه مدت پشت کامپیوتر می نشینید بپرسد تا دقیق تر تشخیص دهد. بعد از تشخیص این اختلال پزشک تان از شما در خواست می کند تا تغییرات ساده ای بر روی نحوه ی کار کردن تان دهید.
- سابقه ی بیمار برای متوجه شدن علائمی که بیمار در حال تجربه است و کشف بیماری های زمینه ای، دارو های مصرفی و یا عواملی محیطی که امکان دارد علائم مربوط به استفاده از کامپیوتر را تشدید کند.
- اندازه گیری آمادگی بصری، چرا که ممکن است میزان توانایی در دید تحت تاثیر قرار گرفته باشد.
- تعیین نمره عینک و لنز، برای جبران خطاهای انکساری ( دوربینی ، نزدیک بینی ، آستیگماتیسم ).
- آزمایش چگونگی تمرکز و حرکت و همکاری چشم ها با یک دیگر.
راه های درمان CVS
ممکن است در طول روز به علت مشغله ی بالا، مراقبت از چشم های تان را فراموش کرده و پشت گوش بیاندازید اما باید بدانید که با رعایت نکاتی ساده می توانید تا حد زیادی به سلامت چشم هایتان کمک کنید. سندرم بینایی ناشی از کامپیوتر یک عارضه موقتی بوده و امکان دارد از چند دقیقه تا چند روز طول کشد. اگر به علائم آن توجهی نکنید و اقدام به درمان را انجام ندهید، می تواند آسیب های بیش تر و جدی تری به چشم هایتان وارد کند. بعد از تشخیص سندرم، باید به صورت مرتب به متخصص مراجعه کنید و تحت نظر باشید تا بینایی تان بیش از این دچار آسیب نشود.
تجویز پزشک تان امکان دارد لنز یا عینک، بسته به نوع نیازتان باشد. احتمالا برای هنگام کار با کامپیوتر برای تان عینک تجویز می شود .همچنین ممکن است لنز بیفوکال یا تینت دار( قدری رنگ شفاف در داخل ماده آن قرار داده شده باشد) برای شما تجویز شود. رعایت کردن تمام نکات بالا و تغییرات ساده می تواند در بلند مدت به خوبی نتیجه دهند. تغییرات ساده ای که هنگام کار با کامپیوتر می تواند به درمان این سندرم کمک کنند عبارتند از :
- نور هایی که در محل کارتان به صفحه مانیتورتان می تابد را تغییر داده و اگر از پنجره ای به صورت مستقیم به مانیتور تان نور می تابد، جای مانیتور تان را تغییر دهید.
- نور مانیتور تان را تا حد ممکن کم کنید.
- میز کارتان را جوری تنظیم کنید که صفحه ی مانیتور، کمی پایین تر از چشم هایتان باشد و فاصله ی لازم را از چشم هایتان داشته باشد.
- هر 20 دقیقه از جای تان بلند شده و 20 ثانیه به چیزی که از شما بیست قدم فاصله دارد زل بزنید ( قانون 20، 20، 20 )
- سایز فونت ها را تغییر دهید تا مجبور نباشید فشار بر چشم هایتان وارد کنید.
پیشگیری از سندرم بینایی کامپیوتری
- طوری که پشت کامپیوتر می نشینید و فاصله‌ای که از آن دارید، نقش بسیار مهمی در درمان سندرم بینایی ناشی از کامپیوتر می تواند داشته باشد.
- تمرینات مربوط به چشم را انجام دهید، مانند آرام پلک زدن، چرخاندن چشم‌ها در جهت حرکت عقربه‌های ساعت و یا بعضی وقت‌ها به دور دست نگاه کنید. این تمرینات نیز اگر به طور مداوم انجام شوند، نتایج مثبتی خواهند داشت.
- رژیم غذایی سالمی سرشار از ویتامین ها، مواد مغذی و املاح داشته باشید تا از سلامت چشم هایتان محافظت کنید.
- اگر عادت دارید به صورت دائم از لنز استفاده کنید، حین کار با کامپیوتر هر از گاهی لنز هایتان را کنار بگذارید و از عینک استفاده کنید تا چشم‌هایتان استراحت کنند.
- به طور منظم برای معاینه‌ی چشم‌هایتان به چشم پزشک مراجعه کنید.
- نور اطراف تان باید به میزان کافی باشد تا نور حاصل از مانیتور هنگام کار، به چشم هایتان فشار وارد نکند.
- یک دستگاه رطوبت ساز کنار میزتان قرار دهید تا دچار خشکی چشم نشوید .
- اگر هنگام کار کردن با مانیتور، چشم‌هایتان معمولا خشک می‌شوند، از اشک مصنوعی استفاده کنید.
- حین کار با کامپیوتر هر 15 دقیقه به چشمانتان استراحت دهید و بیش از دو ساعت به طور پیوسته با کامپیوتر کار نکنید.
- به هیچ عنوان قانون 20 ، 20 ، را فراموش نکنید.
- می توانید برای مانیتور، تبلت یا موبایل تان از فیلتر های ضد تابش استفاده کنید.
- نیازی نیست استفاده از کامپیوتر را به طور کل فراموش کنید تا دچار سندرم بینایی ناشی از کامپیوتر نشوید، بلکه با چند تغییر در نحوه‌ی استفاده از آن و رعایت چند نکته ی ساده می‌توانید کار چشمتان را سبک تر و ساده‌تر کنید.
فرم مناسب بدن برای نشستن پشت مانیتور
- نزدیک به کیبورد نشسته و آن را دقیقا جلوی بدنتان قرار دهید.
- ارتفاعی که کیبوردتان در آن قرار می‌گیرد باید اندازه‌ای باشد که شانه‌هایتان راحت بوده و مچ دست و دست‌هایتان موازی با کیبورد قرار گیرند.
- اندازه‌ی طول بازویتان باید از مانیتور فاصله داشته باشد.
- دستتان باید دارای تکیه گاه بوده و آویزان و رها نباشد.
- مانیتورتان را کمی پایین تر از سطح چشم هایتان قرار دهید.
- مرکز اسکرین باید دست کم 10 تا 15 درجه زیر سطح چشم هایتان قرار داشته باشد.
- وقتی که استراحت می کنید از اسکرین های دیجیتال استفاده نکنید.
عوارض استفاده زیاد از کامپیوتر
همان طور که می دانید کار طولانی با کامپیوتر موجب دردهای عضلانی و مفاصل می شود. اگر تایم بیشتر کار شما به صورت نشسته می گذرد باید نیمی از تایم را ایستاده بگذرانید تا از خسته شدن فیزیکی خود جلوگیری کنید. این مسئله که نیمی از وقت خود را مقابل کامپیوتر به صورت نشسته می گذرانید موجب می شود که گردش خون در مفاصل، تاندون ها و رباط ها کاهش پیدا کنند و در نهایت باعث سفتی و درد می شود. در ادامه به نحوه صحیح استفاده از کامپیوتر اشاره خواهیم کرد:
- از میزی که می توان آن را تنظیم کرد، استفاده کنید و صفحه نمایش را از سطح چشم کمی پایین تر نگه دارید تا آسیب هایی به چشم هایتان وارد نشود.
- صفحه کلید را در ارتفاعی بالاتر از آرنج های خود بگذارید که آرنج ها در دو طرف صفحه کلید قرار دهید. نحوه صحیح قرار گیری کیبورد به صورتی است که ساعد باید موازی با کف و سطح کیبورد یا همان صفحه کلید باشد.
- در تایم کاری استراحت های کوتاه در فواصل کم به خود دهید و در وقت استراحت خود قدم بزنید.
- صندلی پشت کامپیوتر را طوری تنظیم کنید که پاهایتان روی زمین باشد و یا از پایه استفاده کنید.
- از صندلی های ارگونومیک استفاده کنید که برای انحنای ستون فقرات طراحی شده است.
چرا بعد از کار کردن با رایانه، چشم ها دچار سوزش و خشکی می شوند؟
چشم انسان نمی تواند به شفافی حروف روی برگه، حروف و ارقام بر روی مانیتور را مشاهده کند. حروف چاپ شده روی برگه با زمینه سفید می باشد که این یکی از ویژگی هایی است که چشم می تواند به راحتی حروف روی برگه را مشاهده کند. حروف و نوشته ها بر روی مانیتور به تدریج کم رنگ می شوند. بنابراین نوشته های روی مانیتور شفافیت بر روی برگه را ندارد.
یکی از مهم ترین علتی که بعد از کار کردن با کامپیوتر شما دچار سوزش و خشکی چشم می شوید، کاهش میزان پلک زدن است. طبق تحقیقات انجام شده افرادی که پشت کامپیوتر هستند، نصف حالت عادی پلک می زنند. به دلیل این که چشم ها هنگام استفاده از مانیتور به موضوع کار متمرکز می شوند و به مدت زمانی بیش تری چشم ها باز می مانند و در نتیجه اشک روی سطح چشم تبخیر می شود. پیشنهاد ما به شما این است که به طور ارادی پلک بزنید تا از خشکی اشک بر روی سطح چشم جلوگیری کنید. در صورتی که مشکل شما حاد باشد و می توانید از اشک چشم مصنوعی استفاده کنید.
همان طور که گفته شد مرکز مانیتور باید حدود 10 تا 20 سانتی متر پایین تر از حد چشمان شما باشد. این امر موجب می شود که پلک ها پایین تر قرار گیرند و سطح کمتری از چشم در معرض هوا باشد و رعایت این نکته از خستگی چشم و گردن نیز جلوگیری خواهد کرد.
میزان روشنایی صفحه کامپیوتر باید در چه حد باشد؟
میزان روشنایی و نور مانیتور باید با نور اتاق یا مکانی که در آن مشغول به کار هستید، هماهنگی داشته باشد. برای تنظیم روشنایی مانیتور به یک صفحه سفید نگاه کنید، اگر صفحه مانند یک منبع نور است و چشم شما را اذیت می کند باید نور صفحه نمایش را کم کنید و اگر روشنایی مانیتور شما خاکستری بود نور صفحه نمایش را زیاد کنید. در نتیجه نور صفحه نمایش باید حدی باشد که چشم شما اذیت نشود. به زبان ساده تر کیفیت نمایش تصاویر به سه گزینه بستگی دارد: Refresh Rate، Resoloution و Dote pitch
عینک مناسب کامپیوتر چیست؟
اگر شما از عینک های طبی استفاده می کنید، عینک شما برای کار با کامپیوتر مناسب نمی باشد، به دلیل این که دید متوسط را اصلاح نمی کند. اگر با وجود نکاتی که گفته شد باز هم علائم cvs را در خود مشاهده کردید می توانید از عینک های مخصوص استفاده کنید به دلیل این که در برخی از مواقع مشکل از دید متوسط است. به طور معمول، افراد یا به نزدیک نگاه می کنند یا به دور، فاصله چشم تا مانیتور مربوط به دید متوسط است که در اکثر مواقع افراد با مشکلاتی رو به رو می شوند. برای دریافت عینک مناسب کامپیوتر به چشم پزشک مراجعه کنید.
عینک مخصوص کامپیوتر چگونه طراحی شده است؟
عینک های مخصوص کامپیوتر سوژه را در نقطه مرکز حفظ می کند و فاصله چشم تا کامپیوتر را فراهم می سازد. باید به این نکته توجه داشته باشید که عینک کامپیوتر برای مطالعه و رانندگی مناسب نیست و یکی از ویژگی های عینک کامپیوتر، دارا بودن عدسی بزرگ نما است تا کاربر بدون مشکل دید و واضح به کار خود با کامپیوتر ادامه دهد و همچنین این نوع عینک ها بهترین و واضح ترین عمق دید را به کاربر ارائه می دهد.
ویژگی های عینک کامپیوتر
- کاهش خستگی چشم در طول استفاده از کامپیوتر
- کاهش تاری دید
- جلوگیری از گردن درد
عدسی عینک کامپیوتر با عدسی عینک های دیگر چه تفاوتی دارد؟
در عینک های کامپیوتر از عدسی های پیشرفته استفاده می کنند و در ساخت این نوع عینک ها به مواردی از جمله کانونی بدون خط، دید میانه و دور بینی توجه می کنند. عدسی های منطبق پیشرفته نسبت به عدسی های پیشرفته معمولی، در دید متوسط تمرکز بیش تری دارد و در نتیجه، هنگام استفاده از کامپیوتر گزینه بسیار مناسبی این نوع عینک ها دارا است و همچنین فاصله دور را نیز به خوبی نشان نمی دهد و واضح نشان نمی دهد و به شما پیشنهاد می کنیم کارهایی که مربوط به فاصله دور است یا در هنگام رانندگی از این تایپ عینک استفاده نکنید.
انواع عینک کامپیوتر
در ادامه به معرفی انواع عینک های مخصوص کامپیوتر می پردازیم اما به شما توصیه می کنیم برای انتخاب نوع عینک به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید.
- یکی از مشهور ترین نوع عینک کامپیوتر، ضد بازتاب است و برخی از پزشکان این نوع عینک را عینک AR می نامند. استفاده این نوع عینک منجر به حذف تابش نور می شود تا از بروز خستگی چشم جلوگیری کند.
- دسته دوم، عینک کامپیوتر با عدسی فتوکورومیک در بازار موجود است و از نورهای آبی مضر ناشی از دستگاه های الکترونیک را کاهش می دهد و آسیب های وارده کاهش می دهد.
- دسته بعدی عینک های رنگی مخصوص کامپیوتر می باشند. این نوع از عینک ها نور های تند نمایشگر را کاهش می دهد و کنتراست را افزایش می دهد.
برای خرید عینکی طبی مخصوص کار با کامپیوتر باید به چشم پزشکی نزد یک متخصص بینایی سنجی مراجعه کنید. بعد از مراجعه به چشم پزشکی، پزشک شماره چشم شما را بررسی می کند و نمره عینک مخصوص کامپیوتر را تعیین می کند. همچنین باید فاصله ای که همیشه در برابر کامپیوتر می نشینید را اندازه گیری کنید و به پزشک خود اطلاع دهید.
کلام آخر
از شما عزیزان سپاسگزاریم که ما را تا پایان مقاله همراهی کردید. سایت پزشکا همواره سعی بر این داشته تا شما را با سندرم بینایی کامپیوتری آشنا کند. امیدواریم مقاله برای شما مفید واقع شده باشد. در صورت داشتن هر گونه انتقاد و پیشنهاد، می توانید از طریق سایت با ما درمیان بگذارید.
