در این مقاله قصد داریم همه چیز در در رابطه قاعدگی یا عادت ماهانه به شما بیان کنیم. قاعدگی به دوره یا سیکلی در خانم ها گفته می شود که خون و بافتی که در دیواره رحم لایه ضخیم تشکیل داده است از طریق رحم و واژن از بدن فرد خارج می شود. قاعدگی خانم ها هر ماه یک بار اتفاق می افتد و فرد به بلوغ جنسی می رسد و دستگاه تولید مثلش قادر به فرزند آوری خواهد شد. با وجود این که دوران قاعدگی در همه خانم ها اتفاق می افتد اما بسیاری از آن ها در مورد این موضوع اطلاعات کافی ندارند و از جوانب آن آگاه نیستند. عادت ماهانه فرد را هم از نظر جسمی و هم روحی تحت تاثیر قرار می دهد. با ما در این مقاله همراه باشید تا همه چیز را در مورد این دوران به شما بیان کنیم.
عادت ماهانه یا قاعدگی چیست؟
چرخه قاعدگی یا عادت ماهانه فرآیندی است که طی اتفاق افتادنش بدن هر ماه برای بارداری آماده می شود. خانم هایی که پریود می شوند و از رحم و واژنشان خون خارج می شود به این معناست که باردار نیستند. چرخه قاعدگی یا پریود در زمان به وسیله هورمون های پروژسترون و استروژن کنترل و تنظیم می شود. دوران قاعدگی معمولا 2 تا 7 روز طول می کشد ولی این زمان در بین خانم ها متغیر است. به صورت طبیعی و نرمال خانم ها هر 3 تا 5 هفته یک بار پریود شدن را تجربه می کنند.
در چند سال اول بلوغ شروع عادات ماهیانه با سیکل های طولانی شایع است اما با بالا رفتن سن سیکل ها کوتاه تر و منظم تر می شوند. چرخه قاعدگی خانم ها از اولین روز آخرین روز قاعدگی آغاز شده تا اولین روز قاعدگی بعدی به پایان می رسد. طول چرخه متوسط قاعدگی 28 روز است اما چرخه های قاعدگی 21 تا 45 روزه نیز طبیعی به نظر می رسد. افرادی که در دوران قاعدگی مشکلات مختلفی دارند می توانند به بهترین دکتر زنان مراجعه کنند و مشکلاتشان برطرف شود.
علائم دوران قاعدگی
دوران قاعدگی با علائم و نشانه های مختلفی همراه است. این علائم هم در دوران پیش از قاعدگی و هم دوران قاعدگی اتفاق می افتد و زندگی روزمره فرد را مختل می کند. برخی از علائم دوران پیش از قاعدگی یا PMS شامل موارد زیر می باشد:
- در این دوران نوسانات خلقی زیادی مشاهده می شود. فرد به شدت مودی می شود و اخلاقش تغییر پیدا می کند.
- داشتن احساس ناراحتی، اضطراب و تحریک پذیری یکی دیگر از علائم دوران پیش از قاعدگی است. فرد بدون هیچ دلیل منطقی این علائم را دارد.
- در این دوران ممکن است فرد خستگی و مشکلات خواب را تجربه کند. شخص علارغم خستگی زیادی که دارد نتواند خواب آرامی داشته باشد و آشفته باشد.
- نفخ یا درد شکم یکی از علائم مشترک در دوران قاعدگی و دوران پیش از قاعدگی است. این درد ممکن است موجب شود فرد از کارهای روزمره خود عقب بماند.
- در این دوران سینه های فرد حساس می شود و درد زیادی خواهد داشت. این موضوع کاملا طبیعی است و جای نگرانی وجود ندارد.
- در برخی مواقع ممکن است فرد در این دوران سردرد را تجربه کند.
- بروز لکه های پوستی و جوش های دردناک از علائم و نشانه های دوران پیش از قاعدگی است.
- در این دوران موهای سر به شدت چرب می شود.
- در دوران پیش از قاعدگی تغییرات زیادی در اشتها و میل جنسی فرد ایجاد می شود.
علائم دوران قاعدگی هم تقریبا مشابه علائم پیش از قاعدگی می باشند که شامل موارد زیر است:
- در این دوران فرد دچار کمردرد شدید می شود.
- داشتن نفخ شکم و دل درد از علائم شایع این دوران است.
- افراد در این دوران خستگی و بدن درد زیادی را تجربه می کنند.
- عضلات شکم در این دوران دچار گرفتگی شدید می شوند.
- سردرد و اضطراب بی دلیل در این دوران مشاهده می شود.
- فرد جوش و آکنه زیادی در دوران قاعدگی می زند که در روزهای آخر برطرف می شود.
معمولا این علائم بین همه خانم ها مشترک است و شدتش تاحدودی با هم تفاوت دارد. برخی علائم شدیدتری را تجربه می کنند و برخی دیگر پریودی آرام تری خواهند داشت.
چرخه قاعدگی
نوسانات هورمون های بدن چرخه قاعدگی را تشکیل می دهند. وقایعی که در چرخه قاعدگی اتفاق می افتد شامل موارد زیر است:
1- مرحله قاعدگی: این مرحله معمولا از روز اول تا روز پنجم چرخه اتفاق می افتد. این اتفاق زمانی است که فرد در صورت عدم بارداری جدار داخلی رحمش ریزش می کند. اغلب خانم ها در این دوران 3 تا 5 روز خونریزی خواهند داشت. هرچند ممکن است برای برخی افراد تا 7 روز هم ادامه پیدا کند.
2- مرحله فولیکولار: این فاز معمولا از روز ششم تا چهاردهم چرخه قاعدگی اتفاق می افتد. در این زمان سطح هورمون های استروژن افزایش پیدا می کند. علاوه بر این هورمون، هورمون های محرک فولیکول باعث رشد هرچه بیشتر فولیکول های تخمدان می شوند. در زمان دهم تا چهاردهم چرخه قاعدگی یکی از فولیکول های در حال رشد به یک تخمک بالغ تبدیل می شود.
3- مرحله تخمک گذاری: این مرحله معمولا در روز چهاردهم یک سیکل قاعدگی 28 روزه اتفاق می افتد. افزایش ناگهانی هورمون های لوتئینه کننده موجب می شود تخمدان ها تخمک بالغ آزاد کنند. به این مرحله از چرخه قاعدگی تخمک گذاری گفته می شود.
4- مرحله لوتئال: این مرحله از روز پانزدهم تا 28 ام چرخه قاعدگی طول می کشد. تخمک رها شده بعد از عبور از لوله های فالوپ به رحم می رسد. افزایش میزان هورمون پروژسترون پوشش داخلی رحم را برای بارداری آماده می کند.
به چه عللی فرد قاعدگی نامنظم دارد؟
معمولا اغلب افراد قاعدگی منظمی دارند. افرادی که دوران قاعدگیشان نامنظم است می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از این دلایل شامل موارد زیر می باشد:
- افرادی که استرس فیزیکی و روحی زیادی را در طول ماه تجربه می کنند معمولا دوره قاعدگیشان نامنظم است.
- خانم هایی که دستگاه داخل رحمی یا IUD دارند معمولا پریودی منظمی نخواهند داشت.
- برخی افراد ممکن است قرص های ضدبارداری یا اورژانسی مصرف کنند. این افراد معمولا پریودی نامنظمی خواهند داشت.
- خانم هایی که ورزش های سنگین و سختی را به صورت حرفه ای انجام می دهند.
- افرادی که سندرم تخمدان پلی کیستیک دارند. این سندروم معمولا موجب ترشح هورمون های مردانه می شود.
- اشخاصی که در دوران بارداری یا شیردهی هستند پریود نمی شوند و یا عادت ماهیانه نامنظمی دارند.
- خانم هایی که پرکاری یا کم کاری تیروئید دارند معمولا روی زمان قاعدگیشان تاثیر می گذارد.
- وجود پولیپ در جداره رحم موجب نامنظم شدن پریود می شود.
- افرادی که فیبروم یا فیبروئیدهای رحمی دارند معمولا پریود نامنظمی خواهند داشت.
محصولات بهداشتی مورد استفاده در دوران قاعدگی
محصولات بهداشتی که در دوران قاعدگی مورد استفاده قرار می گیرند شامل موارد زیر هستند:
1- نوارهای بهداشتی: این محصول بهداشتی یک نوع دستمال کاغذی شبیه به پوشک است که در زیر آن یک لایه چسبنده دارد تا به لباس زیر متصل شود. سمت دیگر این محصول از مواد جاذب ساخته شده است که می تواند خون و ترشحات را به خود جذب کند. نوارهای بهداشتی در سایزهای مختلفی ساخته می شود و فرد می تواند با توجه به میزان خونریزی ماهیانه اش سایز آن را انتخاب کند. پدهای روزانه ای نیز وجود دارد که نازک تر و کوچک تر است و برای مصرف روزانه گزینه مناسبی به شمار می آید.
2- تامپون ها: تامپون ها لوله کوچکی از جنس پنبه هستند که داخل واژن قرار می گیرند تا خون را به محض ورود به واژن به خود جذب کنند. این تامپون ها به وسیله اپلیکاتور عرضه می شوند و فرد با کمک انگشتانش می تواند آن را در محل مورد نظر قرار دهد. در صورتی که فرد تامپون را به درستی قرار دهد هیچ درد و ناراحتی نخواهد داشت. این وسیله به صورت ثابت در محل خود قرار می گیرد و حرکتی نخواهد داشت.
3- کاپ قاعدگی: کاپ قاعدگی جایگزین مناسبی برای نوارهای بهداشتی و تامپون ها به شمار می آید. این کاپ ها از جنس سیلیکونی هستند و داخل واژن قرار می گیرند. کاپ قاعدگی خون را جذب نمی کند بلکه آن را جمع آوری می کند. برخلاف تامپون ها و نوار بهداشتی ها این کاپ دور انداخته نمی شود و قابل شستشو است. برای شستشو این کاپ بهتر است از صابون ها و شوینده های معطر استفاده نشود.
چه درمان های خانگی برای کاهش درد دوران قاعدگی پیشنهاد می شود؟
دوران قاعدگی با درد و ناراحتی زیادی همراه است. در این دوران می توان با درمان های خانگی تاحدودی درد را کاهش داد. برخی از درمان های خانگی این روش شامل موارد زیر است:
- راحت ترین راه برای کاهش درد در این دوران استفاده از مسکن هاست. مسکن هایی مانند ژلوفن، ایبوپروفن و آسپرین برای برطرف کردن درد بسیار مناسب هستند. در استفاده از مسکن ها زیاده روی نداشته باشید چرا که عوارض جانبی خواهند داشت.
- افراد می توانند با گذاشتن یک پد گرم کننده یا کیسه آب گرم روی شکم درد پریودی خود را کاهش دهند و تسکین پیدا کنند.
- انجام حرکات سبک و دورانی روی ناحیه پایینی شکم می تواند موجب کاهش درد زیادی در این دوران شود. بنابراین افراد می توانند در این دوران ماساژ درمانی را امتحان کنند.
- دمنوش گیاهی: برخی از دمنوش های گیاهی می توانند برای این دوران مفید باشند و درد و التهاب آن را کاهش دهد. چای هل، چای دارچین، چای زنجبیل، دمنوش بابونه و آب پرتقال طبیعی بهترین نوشیدنی های این دوران هستند که می توانند به کاهش درد شکم کمک بزرگی کنند.
افرادی که پریودی دردناکی دارند و با روش های بالا تسکین پیدا نمی کنند می توانند به کلینیک ها مراجعه کرده و داروهای مسکن تزریق کنند.
کلام آخر
پریودی یا دوران قاعدگی یکی از دوران هایی است که همه خانم ها آن را تجربه می کنند. در این دوران دیواره های رحم فرد که لایه های زیادی در آن وجود دارد شروع به ریختن کرده و فرد را برای بارداری آماده می کند. این دوران با علائم و نشانه های مختلفی همراه است که شناخت آن ها به فرد کمک می کند تا این دوران را راحت تر و با آرامش بیشتری سپری کند.
در این مقاله تمام تلاش خود را به کار گرفته ایم تا همه چیز در رابطه با قاعدگی یا عادت ماهانه را به شما ارائه دهیم. از این که ما را در این مقاله همراهی کرده اید بسیار متشکریم. در صورت داشتن انتقاد یا پیشنهاد آن را با سایت پزشکا در میان بگذارید.
