عمومی

چطور سیگار را ترک کنیم ؟【سال1403】❤️

در مقاله امروزمان قصد داریم در رابطه با سیگار و این که چطور سیگار را ترک کنیم، صحبت کنیم؛ همان گونه که می دانیم سیگار و دخانیات دیگر مضرات و عوارض بسیار خطرناک و جبران ناپذیری در زندگی انسان دارند؛ از این رو می خواهیم در این مقاله یاد بگیریم که چگونه سیگار را ترک کنیم؛ پس با ما همراه باشید.

سیگار چیست ؟

سیگار برگ خرد شده توتون یا برگ بریده شده آن است که به طور معمول در یک کاغذ نازک پیچیده می شود و از آن برای کشیدن دود استفاده می شود؛ سیگارت به یک نخ از سیگار گفته می شود؛ برای کشیدن سیگار باید یک طرف از آن را آتش زد و از طرف دیگر باید دود سیگار را به داخل ریه ها هدایت کرد؛ سیگار به استوانه ای کاغذی گفته می شود که حاوی گیاه تنباکو یا همان توتون می باشند؛ مارک های مختلف سیگار به طور معمول توسط کارخانه های دخانیات تولید می شوند و حاوی انواع موادی شیمیایی مضر هستند.

در گذشته تنباکو در مراسم های مذهبی مورد استفاده قرار می گرفت و بومیانی که در قاره آمریکا زندگی می کردند، فهمیدند که می توانند از این گیاه استفاده کنند و آن را بخورند و اما افرادی که سرخ پوست بودند فهمیدند که می توانند به وسیله لوله این گیاه را استفاده و تنقیه کنند؛ وجود تنباکو در سیگار دلیل اصلی اعتیاد به آن می باشد، از این رو مغز به سرعت به این ماده‌ی اعتیادآور عادت می کند و مقدار بیشتری از آن را درخواست می کند، در صورتی که در گذشته فقط با کشیدن یک نخ سیگار حس خوبی داشتید حالا باید به  سراغ چند نخ سیگار بروید تا همان میزان ارضا شدن را احساس کنید.

سیگار چیست ؟

با گذشت زمان مغز خود به آرامی یاد می‌گیرد که چه زمانی باید سیگار بکشید و آن را نیز پیش‌بینی می کند؛ هر زمانی که احساس ناراحتی و خستگی می‌کنید، می خواهید که سیگار بکشید و این چرخه بارها و بارها ممکن است که تکرار شود؛ در واقع، همه چیز به ترکیبات شیمیایی موجود در مغز انسان مربوط نمی‌شود، چون در برخی موارد موقعیت‌هایی وجود دارد که میل سیگار کشیدن را در وجود فرد بیدار می‌کند؛ محرک‌های بیرونی بسیار زیاد اند به طور مثال شنیدن بوی دود سیگار، بودن زیرسیگاری در کنار دست‌، مشاهده‌ی جعبه‌ی سیگار در مغازه‌ی خواربارفروشی، مصرف بعضی غذاها یا نوشیدنی‌ها، پایان یک وعده‌ی غذایی دلچسب یا گپ زدن با شخصی که معمولا با هم سیگار می‌کشید؛ تمام این موارد موجب اشتیاق به سیگار کشیدن می کند.

سیگار چه مضراتی به همراه دارد ؟

سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که در دنیا هر 8 ثانیه یک نفر جان خود را به دلیل استفاده از سیگار و دیگر دخانیات جان خود را از دست می دهد و این موضوع به این معنا می باشد که سیگار مضرات و عوارض بسیار خطرناکی برای بدن دارد که موجب بروز بسیاری از بیماری ها می شود؛ بسیاری از تجربیات ثابت کرده است که در صورتی که فردی در سنین نوجوانی به سیگار و دیگر دخانیات اعتیاد پیدا می کند و پس از آن تا 20 سال این روند را ادامه می دهد، 20 الی 25 سال زودتر از بقیه به کام مرگ می رود.

علاوه بر مشکلات ریوی و قلبی که ممکن است با کشیدن سیگار بر هر فردی رخ دهد، مشکلات و بیماری های دیگری نیز در کمین است که شامل موارد زیر می باشند :

  • ریزش مو : به دلیل مصرف مکرر دخانیات، سیستم ایمن فردی که سیگار می کشد ضعیف می شود و بدن این افراد مستعد ابتلا به بسیاری از بیماری ها از جمله «لوپوس اریتماتوز» می باشد و این بیماری می‌تواند منجر به از دست دادن موها، ایجاد زخم‌ در دهان، جوش‌های پوست روی صورت، سر و دست‌ها شود.
  • آب مروارید (کاتاراکت) : هر فردی ممکن است در برهه ای از زمان دچار آب مروارید در چشمش شود اما افرادی که سیگار می کشند چهل درصد بیشتر از افراد دیگر در معرض ابتلا به آب مروارید، کدر شدن عدسی چشم و ممانعت از عبور نور و در نهایت نابینایی قرار می گیرند.
  • چین و چروک های پوستی : بر اثر استفاده از دخانیاتی نظیر سیگار، پروتئین‌های انعطاف دهنده پوست از بین می روند و همچنین موجب تحلیل بردن ویتامین A و محدود کردن جریان خون در عروق پوست می‌شود و افراد سیگاری پوستشان بسیار خشک و دارای خطوط و چین خوردگی‌ های ریزی در اطراف لب ها و چشم هایشان هستند.
  • ضایعات شنوایی : کسانی که سیگار می کشند سه برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری، گوش میانی شان عفونت می کند.
  • سرطان پوست : کسانی که سیگاری هستند دو برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض خطر ابتلا به  سرطان پوست قرار می گیرند.
  • خراب شدن دندان ها : افرادی که سیگاری هستند، ‌۵/۱ مرتبه بیش از افراد غیر سیگاری در معرض خطر خراب شدن دندان هایشان هستند.
  • پوکی استخوان : یکی از اصلی‌ترین گازهای سمی موجود در دود سیگار منواکسید کربن  است که این گاز میل ترکیبی بالاتری با خون نسبت به اکسیژن دارد؛ این گاز قدرت عمل اکسیژن در خون افراد سیگاری حرفه‌ای را تا ‌۱۵ درصد کاهش می دهد و این موضوع باعث می شود که افراد سیگاری، استخوان هایشان تراکمشان را از دست می دهند و به راحتی شکسته می‌شوند؛ در ضمن مدت زمان لازم برای التیام یافتن و جوش خوردن آنها پس از شکستگی تا ‌۸۰ درصد افزایش می یابد.
  • بیماریهای قلبی : بر اساس تحقیقاتی که صورت گرفته می گونید بیماریهای قلبی ـ عروقی ناشی از استعمال دخانیات در کشورهای توسعه یافته جان بیش از ششصد هزار نفر را سالانه می گیرد؛ استعمال دخانیات موجب افزایش ضربان قلب، بالا رفتن فشار خون، افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا و گرفتگی عروق و نهایتا ایجاد حمله قلبی و سکته می‌شود.
  • زخم معده : مقاومت معده در برابر باکتریها بر اثر استفاده از دخانیات پایین می‌آید؛ در ضمن موجب تضعیف معده در خنثی سازی اسید معده و مقاومت در برابر آن پس از غذا خوردن و بر جای ماندن باقیمانده اسید در معده و در نتیجه تخریب دیواره آن می‌شود؛ کسانی که سیگاری هستند زخم معده شان به سختی درمان می‌شود و روند درمان طولانی می باشد.
  • تغییر رنگ انگشتان : در دود سیگار  قطرانی موجود است که در اثر استعمال مکرر دخانیات روی انگشتان و ناخنها جمع می شود و موجب تغییر یافتن رنگ آنها به قهوه‌ای مایل به زرد می‌شود.
  • سرطان رحم و سقط جنین : در صورتی که مادر در دوران بارداری از دخانیات استفاده کند موجب افزایش خطر زایمان نوزاد با وزن کم و بروز مسایل بهداشتی در آینده می شود؛ سقط جنین در مادرانی که سیگار می شکند ‌۲ الی ‌۳ برابر بیشتر است
  • تغییر شکل یافتن سلولهای جنسی در مردان : تعداد اسپرم و جریان خون در آلت تناسلی مردانی که سیگار می کشند کاهش می یابد و ناتوانی جنسی در این افراد بیشتر دیده می شود؛ ناباروری جنسی در مردان سیگاری نیز بیشتر از افراد غیر سیگاری می باشد.
  • ابتلا به سرطان : در دود سیگار بیش از 40 نوع عنصر سرطان زا وجود دارد که احتمال سرطان ریه را تا ‌۲۲ مرتبه افزایش می دهد؛ کشیدن سیگار منجر به سرطان های مختلفی از جمله زبان، دهان، غدد، بزاق و حلق (‌۶ تا ‌۲۷ برابر)، سرطان بینی (‌۲ مرتبه بیشتر)، گلو (‌۱۲ مرتبه)، مری (‌۸ تا ‌۱۰ برابر)، حنجره (‌۱۰ تا ‌۱۸ برابر)، معده (‌۲ تا ‌۳ برابر)، کلیه (‌۵ برابر)، آلت تناسلی مرد (‌۲ تا ‌۳ برابر)، لوزالمعده (‌۲ تا ‌۵ برابر) مقعد (‌۵ تا ‌۶ مرتبه) می شود.

چگونه می توانیم سیگار را ترک کنیم ؟

چگونه می توانیم سیگار را ترک کنیم ؟

در صورتی که فردی به استعمال دخانیات اعتیاد داشته باشد، اطرافیان و خانواده ایشان آز بوی نامطبوع و دود آن آزرده خاطر می شوند و تمام تلاش خود را می کنند تا فرد مورد نظر سیگار را ترک کند اما نکته مهم این است که باید فرد خودش برای ترک آن اقدام کند و به خود و آینده اش کمک کند؛ برای ترک کردن سیگار روش های متعددی وجود دارد که باید به آن ها عمل کرد؛ برای این که بدانیم چطور سیگار را ترک کنیم باید به موارد و روش های ذکر شده توجه کنیم :

ترک کردن به روش بی مقدمه :

بیشتر افرادی که سیگاری اند و بی‌مقدمه آن را ترک می کنند، به هیچ روش درمانی، دارو یا حتی مددکار متوصل نمی شوند و کاملا یکباره سیگار کشیدن را کنار می‌گذارند؛ این دسته از افراد به هیچ یک از عوامل یاری‌دهنده‌ی بیرونی اهمیت نمی دهند و خودشان به تنهایی اقدام به ترک سیگار می‌کنند؛ در صورتی که بیشتر افراد سیگاری‌ از این روش بسیار استقبال می‌کنند، اما این رش نمی تواند مؤثرترین روش ترک اعتیاد محسوب شود و تنها ۴ الی ۷ درصد کل افرادی که از این روش استفاده می کنند، موفق به ترک کامل سیگار می‌شوند.

ترک کردن به روش ضرب العجلی :

در این روش باید فردی که سیگار می کشد تاریخی را معین کند و به همه‌ی دوستان و اعضای خانواده‌ و آشنایان اطلاع دهد که قصد دارد اعتیادش را تا این تاریخ به طور کامل کنار بگذارد؛فرد باید سعی خود را کند تا رسیدن به موعد تعیین شده، انگیزه‌ی خود را در ترک سیگار از دست ندهد؛ باید فرد منزل، محل کار و داخل ماشین‌ را از هرچه سیگار و زیرسیگاری پاکسازی کند و هر گونه محرکی که موجب هوس سیگار کشیدن می شود شناسایی کند و توجه کند که چطور می‌تواند با هر یک از این محرک‌ها مقابله کند.

ترک کردن به روش رفتار درمانی :

فرد سیگاری در این روش باید به مشاور مراجعه کند تا اطلاعات کافی از راهکارهای ترک سیگار بیابد و در ضمن مشاور به این فرد کمک می‌کند تا بتواند احساسات یا موقعیت‌هایی که موجب ترغیبش به سیگار شود را شناسایی کند و برای مقابله با این محرک‌ها چاره‌اندیشی کند.

ترک کردن به روش جایگزینی نیکوتین :

در این روش، جایگزین‌های نیکوتین در شکل ها و انواع مختلفی نظیر آدامس، برچسب، اسپری (دهان و بینی) و قرص مکیدنی وجود دارند؛ این فرآورده‌ها تنباکو ندارند اما نیکوتین به بدن می‌رسانند؛ گفته می‌شود کسانی که جایگزین‌های نیکوتین را مصرف می کنند، تمایل بیشتری به ترک سیگار دارند؛ لازم به ذکر است که افراد زیر ۱۸ سال برای مصرف این فرآورده‌ها باید از پزشک خود اجازه بگیرند؛ در واقع درمان جایگزینی نیکوتین در صورت گزینه مناسبی است که فرد، تحت رفتاردرمانی قرار بگیرد و اطرافیان نیز حمایتش کنند.

ترک کردن به روش دارو درمانی :

برای ترک سیگار نیز به مصرف برخی دارو ها می توان پناه برد که از جمله داروهای ترک سیگار شامل بوپروپیون (Bupropion)، با نام تجاری زیبان (Zyban)، و وارِنیکلین (varenicline)، با نام تجاری چانتیکس (Chantix)، می شود؛ باید این داروها تحت نظر پزشک تجویز شوند، پس به جد از مصرف خودسرانه‌ی این داروها برای راحت ترک کردن خودداری کنید.

ترک کردن به روش درمان ترکیبی :

برای ترک سیگار روش  درمان ترکیبی وجود دارد که این روش ها در ترک موفقیت‌آمیز سیگار بسیار مؤثرتر هستند؛ تعدادی از این روش‌ها عبارتند از:

  • برچسب نیکوتین + آدامس نیکوتین
  • رفتاردرمانی + درمان با جایگزینی نیکوتین
  • داروی تجویزی + برچسب نیکوتین
  • برچسب نیکوتین + اسپری نیکوتین

ترک کردن سیگار چه فوایدی به همراه دارد ؟

ترک کردن سیگار فواید بسیار زیادی برای بدن انسان دارد که شامل موارد زیر می باشد :

  • در صورت ترک سیگار، پس از گذشت بیست دقیقه ضربان قلب کاهش می یابد.
  • پس از گذشت 12 ساعت، سطح مونوکسید کربن خون به حد نرمال می­ رسد.
  • پس از 2 الی 12 هفته گردش خون انسان بهبود می ­یابد و عملکرد ریه­ ها بهتر از گذشته می­ شود.
  • در صورتی که 1 الی 9 ماه از ترک سیگار بگذرد، سرفه و تنگی نفس کاهش می ­یابد.
  • پس از گذشتن 5 تا 15 سال از ترک سیگار، خطر سکته مغزی در فردی که سیگار می کشیده است به میزان یک فرد غیر سیگاری کاهش می یابد.
  • طی 10 سال، میزان مرگ و میر ناشی از سرطان ریه تا پنجاه درصد کاهش می یابد.
  • در طی 15 سال، خطر ابتلا به بیماری های قلبی به کمترین حد می­ رسد.

برای راحت ترک کردن سیگار باید به چه نکاتی توجه کرد ؟

برای راحت ترک کردن سیگار باید به چه نکاتی توجه کرد ؟

هنگامی که فردی اقدام به ترک سیگار می کند باید به نکات و توصیه هایی توجه کند تا بتواند راحتتر و بهتر سیگار را کنار بگذارد؛ این توصیه ها به شرح زیر می باشند :

  • در ابتدا باید محرک هایی که موجب می شوند شما بیشتر به سمت سیگار بروید را شناسایی کنید و اقدام به دوری از آن ها کنید؛ در سه ماهه اول که در حال ترک سیگار هستید باید به این نکته بسیار توجه کنید و خود را از این گونه محرک ها دور کنید؛ دلیل آ« این است که احتمال بازگشت اعتیاد در این مدت بسیار بیشتر می باشد؛ از این رو لازم است که قلم و کاغذی تهیه کنید و موقعیت‌هایی را که فکر می‌کنید موجب وسوسه‌ شما می شوند را یادداشت کنید و توجه کنید که چطور می‌توانید هر یک از این موقعیت‌های محرک را مدیریت کنید.
  • روز های ابتدایی که اقدام به ترک سیگار می کنید کمی سخت تر می گذرد و کسانی که از روش ترک بی‌مقدمه استفاده می‌کنند، این مدت برایشان سختتر است؛ در این صورت باید در گروه‌های پشتیبانی ترک سیگار عضو شوید یا از خانواده و دوستان‌تان بخواهید تا شما را حمایت کنند تا سختی این روزها برای شما هموارتر باشد؛ ممکن است که در این دوره احساس کج‌خلقی، افسردگی، کُندی و خستگی داشته باشید؛ اما در صورتی که این روزها را بگذرانید، دوباره زندگی تان به حالت عادی برمی‌گردد؛ البته، میل به کشیدن سیگار تا مدت ها ادامه خواهد داشت.
  • باید مراقب باشید تا وسوسه کشیدن سیگار شما را گول نزند و هنگامی که وسوسه می شوید که سیگار بکشید از استعمال آن خودداری کنید؛ در این صورت شانس‌ خود را برای ترک موفقیت‌آمیز افزایش می دهید؛ عادت‌های روزمره خود را تغییر دهید و به جای سیگار کشیدن به جویدن هویج یا شکستن تخمه‌ی آفتابگردان روی آورید.
  • سعی کنید که با دوستان خود که سیگاری نیستند به سراغ تفریحات و تجربیات جدید بروید و تلاش کنید فعالیت‌هایی را انجام دهید که دست‌تان مشغول انجام کاری شود و استرس‌تان کاهش بیابد به طور مثال ورزش کنید تا به این صورت، شانس موفقیت‌تان را در ترک سیگار افزایش دهید.
  • در صورتی که اقدام به ترک سیگار کرده اید خود را تشویق کنید؛ ترک کردن سیگار به هیچ‌وجه کار آسانی نمی باشد پس سعی کنید برای راحت تر شدن این کار خودتان را تشویق کنید؛ البته، منظورمان این نیست که یواشکی سیگار بکشید! خیر، تشویق کردن به منظور این که خودتان را به چیزی یا کاری لذت‌بخش غیر از تفریحات ناسالم دعوت کنید.

چه باورهای غلطی در رابطه با ترک سیگار وجود دارد ؟

هنگامی که فردی به سیگار کشیدن اعتیاد پیدا می کند ممکن است چشم هایش را نسبت به دانستن  برخی واقعیت ها ببندد و علاوه بر آن در جامعه برخی باورهای غلط وجود دارد که شامل موارد زیر می باشد :

اولین باور غلط این است که تنها خطر سیگار کشیدن، بروز سرطان ریه می باشد؛ در حقیقت این مسئله باور بسیار غلطی می باشد چون علاوه بر سرطان ریه مشکلات دیگر و سرطان های دیگری برای فرد ممکن است رخ دهد که شامل سرطان دهان، سرطان مری، سرطان مثانه، سکته مغزی، بیماری های قلبی، آسم و آسیب جنین در زن بارداری که سیگار می کشد می باشد؛ از دیگر مشکلات بارز سیگار اختلال نعوظ در مردان می باشد؛ پس بهتر است که برای حفظ سلامتی خود و خانواده تان، سیگار را ترک کنید.

دومین باور غلط این است که برخی سیگارها خطری ندارند؛ به طور کلی در جهان هیچ سیگاری بی خطر نمی باشد و نیکوتینی که در سیگار موجود است، یک ماده اعتیادآور محسوب می شود؛ بسیاری از افراد سیگاری، دود سیگار را به صورت بسیار عمیق وارد ریه های خود می کنند و دود حاصل از آن را برای مدت طولانی در بدن حفظ می کنند؛ حتی سیگارهای الکترونیکی که در بازار وجود دارند نیز بی خطر نیستند؛ از این رو اجازه ندهید این باورها موجب اختلال در ترک سیگار کند؛ قلیانی ها نسبت به سیگاری ها، ۲۰۰ برابر بیشتر در معرض خطرات باشند.

سومین باور غلط دیگر این است سیگارهای لایت (Light) یا سبک مضر نیستند؛ این باور کاملا غلط می باشد اما شرکت های تولید کننده سیگار از کلماتی نظیر سبک یا ملایم استفاده می کنند و پاکت های سیگار را با رنگ های نقره ای، سفید و یا طلایی به بازار عرضه می کنند و می گویند که اینها بی خطر هستند؛ اما نکته قابل توجه این است که موسسه غذا و داروی آمریکا اخیرا نوشتن لغت هایی همچون سبک و ملایم را روی پاکت های سیگار ممنوع کرده است.

باور غلط چهارم این است که قلیان ها بی خطر هستند؛ هنگام کشیدن قلیان، دود از طریق آب منتقل می شود و برخی از مردم بر این باورند که لوله قلیان، پیش از آن که از دود به ریه وارد شود، آن را تمیز می کند؛ اما قابل ذکر است که خطرات جبران ناپذیر قلیان به مراتب بیشتر از خطرات استفاده از سیگار می باشد؛ کسانی که قلیان می کشند نسبت به سیگاری ها، ۲۰۰ برابر بیشتر در معرض خطرات هستند.

باور پنجم این گونه است که هر فردی هرگاه بخواهد می تواند سیگار را ترک کند؛ هر چه مدت زمان سیگار کشیدن شما طولانی تر باشد به همان اندازه ترک کردن سیگار برای فرد سخت تر می شود؛ افرادی که ادعا می کنند که اراده ترک سیگار را دارند، باید آنها را در مواقع بحرانی مشاهده کرد که آیا اراده شان پابرجا می باشد یا خیر؛ به طور معمول ۹ نفر از ۱۰ نفری که اقدام به ترک سیگار می کنند، دوباره شروع به سیگار کشیدن می کنند؛ مطالعات نشان می دهد که گرچه ۷۰ درصد سیگاری ها می خواهند که سیگار را ترک کنند اما تنها ۷ درصد آنها دارای اراده قوی در ترک سیگار هستند؛ بهترین روش ترک سیگار، مشاوره و دارودرمانی می باشد.

کلام آخر

در این مقاله تمام تلاش خود را به کار گرفتیم تا شما را با سیگار و این که چطور سیگار را ترک کنیم آشنا کنیم و امیدواریم که با خواندن این مقاله بتوانید سیگار را ترک کنید و از شر این ماده اعتیاد آور خلاص شوید؛ از این که تا پایان این مقاله با ما همراه بودید از شما بی نهایت متشکر هستیم و در صورتی که هر گونه انتقاد یا پیشنهاد در رابطه با موضوع چگونه سیگار را ترک کنیم دارید می توانید از طریق این سایت با ما در میان بگذارید.

اعضای تیم تحریریه "پزشکا" متشکل از افرادی است که در حوزه پزشکی و سلامت، سابقه و اطلاعات کافی دارند. تمامی مطالب ما در وبسایت پزشکا همراه با تایید پزشکان و متخصصان حاذق در زمینه بهداشت و سلامت برای انتقال دانش و تجربه به شما، منتشر می‌شود.
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا