خشکی و خارش پوست در فصل زمستان از سری مسئله هایی است که تقریبا اکثر مردم با آن سر و کار دارند. مراقبت از پوست امری ضروری است اما در ماه‌های زمستان این مراقبت باید بیشتر شود. چون در زمستان هر چه دما کاهش می یابد سطح رطوبت پوست نیز کاهش پیدا می کند. با مرطوب نگه داشتن پوست می‌توانید از خشکی، خارش و ترک خوردن پوست در زمستان پیشگیری کنید. خارش و خشکی پوستی را نمی توان یک حساسیت دانست. ممکن است باور کردن این جمله برایتان مقداری سخت باشد اما خارش پوست در زمستان یک اتفاق شایع است و نباید آن را با حساسیت‌ها یا مشکلات ژنتیکی اشتباه گرفت. اما سوال اصلی این است که با خارش و خشکی پوست در زمستان چه کنیم؟ در ادامه مقاله به جواب این سوال می پردازیم؛ پس تا انتها با ما همراه باشید.
خشکی پوست چیست؟
پوست خشک در افراد بسیار متداول است. هنگامی که مقدار کافی از آب در لایه سطحی پوست یعنی اپیدرم وجود نداشته باشد آن را پوست خشک می نامیم. خشکی پوست در میان زنان و مردان به یک اندازه رایج می باشد اما افراد با سنین بالا به علت کاهش چربی معمولا خشکی پوست بیشتری را تجربه می‌کنند.
هر کسی می‌تواند خشکی پوست را تجربه کند اما در افرادی که عوامل مستعد کننده به خصوصی مثل بالا رفتن سن، استعداد ژنتیکی، دوش آب گرم پیاپی، رطوبت پایین و شرایط پزشکی خاص دارند رایج تر می باشد. لایه شاخی مسئول تشکیل یک سد محافظ است که از هدر رفتن آب پیشگیری می‌کند و از پوست در برابر عوامل محیطی مثل باکتری‌ها و آلاینده‌ها دفاع می‌کند. زمانی که این سد در دسترس خطر قرار می‌گیرد پوست توانایی خود را برای حفظ رطوبت از دست می‌دهد که باعث خشکی و علائم مربوطه می‌شود.
در شرایط بحرانی باید از تکنیک های درمانی همانند درما اکسی استفاده نمود و بهتر است بدانید که، شما می توانید با مراجعه به بهترین آموزشگاه اسکین کر در تهران این حوزه را به راحتی آموزش ببنید و در کلینیک های زیبایی، آرایشگاه ها، سالن های تخصصی و مطب ها فعالیت کنید و علاوه بر درمان کسب درآمد هم داشته باشد.
اگر خشکی پوست درمان نشد، می‌تواند بدتر شود و سبب ترک‌ها و شکاف‌هایی شود که می‌تواند دردناک و آماده عفونت باشد. درمان پوست خشک و پوسته پوسته بودن آن بیش تر حاوی ترکیبی از اصلاح سبک زندگی و درمان‌های موضعی است. احتمال دارد این ها شامل استفاده از پاک کننده‌های ملایم، دوری از آب داغ، استفاده منظم از مرطوب کننده‌ها برای بالا بردن رطوبت داخل خانه باشد.
در بعضی موارد داروهایی که تجویز می شود یا اقدامات پزشکی که صورت می گیرد احتمال دارد برای مدیریت خشکی شدید یا مداوم پوست مهم باشد. با مراقبت مناسب بیشتر موارد خشکی پوست را می‌توان به طور تاثیرگذاری مدیریت نمود و سبب می‌شود پوستی سالم و شاداب داشته باشید.
علل خشکی پوست چیست؟
خشکی پوست یکی از متداول ترین عارضه‌های پوستی در کشور می باشد چون اکثر مناطق ایران دارای آب‌وهوای خشک است. به علاوه در فصل زمستان بیش از اندازه شاهد بروز این مشکل پوستی خواهید بود. خشکی پوست بیشتر در بخش هایی مانند صورت، پوست سر، دست‌ها و پاها مشاهده می‌شود. در این میان خشکی پوست صورت به علت تاثیر مستقیم بر چهره و زیبایی احتمال دارد دغدغه تعداد بیشتری از افراد باشد. در ادامه به علل خشکی پوست می پردازیم:
افزایش سن: یکی از علل های مهم خشکی پوست صورت و بدن، افزایش سن می باشد. وقتی افراد سن 40 سالگی را رد می کنند پوست صورت به‌طور طبیعی روغن کمتری تولید می‌کند. همین مسئله باعث خشک شدن پوست می‌شود. به علاوه بیماری‌هایی همچون دیابت که در میان سالمندان شایع است میزان خشکی پوست را بالا می برد چون میزان بالای قند خون بدن را کم آب می‌کند. با بالا رفتن سن روند تولید کلاژن نیز کند می شود و تا سن ۸۰ سالگی تقریبا ۷۵ درصد از کلاژن پوست از بین می‌رود.
کمبود ویتامین B: اگر برایتان سوال پیش آمده که کدام ویتامین در بدنتان کم است که سبب خشکی پوستتان شده باید به ویتامین B اشاره کنیم. با کم بودن ویتامین‌های گروه B در بدن خشکی پوست بدن و صورت به سرعت افزایش می یابد. از میان ویتامین‌های گوناگون وظیفه گروه B، بیوتین یا همان ویتامین B7 حفظ سلامت پوست، مو و ناخن می باشد و کمبود آن در بدن با تغییراتی همچون خشکی صورت و پوسته شدن مشخص می‌شود. همچنین علائم بیماری‌هایی مانند پسوریازیس یا اگزما با کم بودن بیوتین افزایش می‌یابد.
تغییرات آب و هوایی: هوای سرد فصل‌های پاییز و زمستان سبب عارضه‌های پوستی از جمله خشکی پوست صورت می شود. در فصل‌های سرد به علت کاهش دما میزان آب و رطوبت موجود در لایه‌های گوناگون پوست نیز کاهش می یابد. استفاده مکرر از دستگاه‌های گرمایشی در فصل پاییز و زمستان نیز رطوبت موجود در هوای خانه را بسیار پایین می آورد. برای پیشگیری از خشک شدن پوست بر اثر سرما و کاهش رطوبت باید جلوتر از بروز این عارضه پوست خود را تقویت کنید.
بیماری های پوستی: بعضی مواقع علل خشکی پوست یک بیماری‌های پوستی محسوب می شود. افراد مبتلا به بیماری‌های مانند آلرژی، انواع اگزما یا پسوزیاریس بیشتر از بقیه افراد خشکی پوست صورت و بدن را تجربه می‌کنند. خشکی پوست صورت و پوسته شدن، خارش، التهاب، حساسیت به تماس از جمله علائم های این بیماری‌های پوستی هستند.
آلودگی هوا: آلودگی هوا یکی از علل های اساسی خشکی پوست صورت می باشد. آلودگی هوا، گرد و غبار، دود سیگار، سرب و حتی نور خورشید تولید رادیکال‌های آزاد پوست را بالا برده و سبب خشک شدن آن می‌شوند. رادیکال‌های آزاد به اتم‌هایی گفته می شود که دارای یک الکترون جفت نشده می باشند. آن‌ها برای رسیدن به پایداری به سایر سلول‌های بدن حمله کرده و به شکل آن‌ها لطمه وارد می‌کنند. همین مسئله باعث بالا رفتن خشکی پوست و بروز بیماری‌های پوستی جدی شود.
کم آبی بدن: یکی از مرسوم ترین دلایل خشکی پوست که شاید کمتر به آن توجه شود، کمبود آب بدن می باشد. کم آبی بدن کاهش آب و رطوبت بافت پوست را به همراه دارد همین مسئله باعث خشکی پوست می‌شود. کم آبی بدن و توقف کلاژن سازی پوست در سن بالاتر از ۴۰ سال به طور قطعی سبب خشکی پوست صورت و ایجاد چین‌وچروک‌های پوستی خواهد شد.
با خارش و خشکی پوست در زمستان چه کنیم؟
اولین قدم برای درمان سریع خشکی پوست شناسایی علل آن می باشد که هوای زمستانی یکی از دلایل اساسی در خشکی پوست است. در ادامه شما را با چند راهکار جلوگیری از خشکی و خارش پوست آشنا می کنیم:
استفاده کم از آب داغ: ممکن است فکر کنید استفاده از آب داغ ایده‌ی خوبی برای آبرسانی پوست است اما درواقع آب بعضی وقت ها باعث بدتر شدن خشکی پوست می شود. به خصوص اگر از آب داغ و صابونی استفاده کنید. شستن بیش از اندازه پوست سبب از بین رفتن چربی‌های محافظ پوست می شود. به همین علت به خشکی پوست دچار می‌شوید. به شما توصیه می شود مدت زمان کم تری مثلا ۱۰ دقیقه یا کمتر در حمام بگذرانید و از آب گرم و ولرم به جای آب داغ استفاده کنید.
استفاده کم از صابون: مصرف بیش از اندازه صابون یا ضد عفونی کننده پوست دست را خشک می‌کند. پس از صابون و ضد عفونی کننده دست به مقدار مناسب استفاده کنید. در هنگام استحمام از صابون فقط در زمان و جایی که به آن احتیاج دارید مثلا زیر بغل، کشاله‌ی ران و روی پای خود استفاده کنید. به علاوه پیشنهاد می شود برای اینکه خشکی پوست به سرعت درمان شود از صابون‌های ملایم و بدون عطر یا از شامپو های بدن ملایم و مناسب پوست‌های حساس استفاده کنید که کمتر سبب خشکی پوست می‌شوند.
مرطوب کردن پوست: مرطوب کننده های پوست محصولاتی بی نظیر برای رو به رو شدن با خشکی و مشکلات پوستی ناشی از آن می باشد. مرطوب کننده مناسب پوست خشک می‌تواند باعث رطوبت رسانی و نرمی پوست شما شود. برای بردن سود بیشتر از محصول مرطوب کننده اول پوست خود را با آب کمی مرطوب کنید بعد از آن از کرم یا سایر محصولات مرطوب کننده استفاده کنید. چهار نوع مرطوب کننده اصلی مانند پماد مرطوب کننده، روغن مرطوب کننده، کرم مرطوب کننده و لوسیون مرطوب کننده برای درمان به سرعت خشکی پوست وجود دارد که بدون نسخه در دسترس شما هستند.
پماد مرطوب کننده بالاترین میزان رطوبت را در پوست شما به دام می اندازد البته پمادها اغلب چرب می باشند. از سری مرطوب کننده ای که می توانیم به آن شاره کنیم وازلین می باشد.
اگر از خشکی و خارش پوست بدن خسته شده اید پیشنهاد می شود هر بار پس از حمام کردن بدن خود را کمی خشک کنید و هنگامی که هنوز نم‌دار و مقداری مرطوب است با وازلین پوست خود را چرب کرده و ماساژ دهید. کمی صبر کنید و شاهد جذب شدن وازلین و اثر التیام‌بخش آن خواهید بود.
اگرچه روغن مرطوب کننده نسبت به پمادهای دیگر چربی کمتری دارد اما در مبارزه با خشکی پوست تاثیرگذار است. به عنوان مثال روغن بچه روغن معدنی و روغن حمام از دسته روغن مرطوب کننده می باشند. بهترین نحوه استفاده از روغن بدن نیز مشابه وازلین است.
کرم مرطوب کننده برای درمان سریع خشکی پوست محبوبیت زیادی نسبت به سایر پمادها یا روغن‌های دیگر دارد. چون پوست شما آسان تر و سریع‌‌تر از محصولات حاوی چربی بیشتر آن را جذب می‌کند که یک نمونه‌ی آن کرم دست است.
لوسیون مرطوب کننده پایین ترین میزان چربی را دارد و به دلیل داشتن میزان الکل بالا نسبت به گزینه‌های دیگر خاصیت مرطوب کنندگی کم تری دارد. همانند دیگر محصولات مرطوب کننده بعد از شستن پوست خود آن را آهسته خشک کرده و سپس بلافاصله مقداری از لوسیون را در قسمت مدنظر بمالید. مرطوب کردن پوست بعد از شستشوی آن به درمان سریع خشکی پوست شما کمک می‌کند تا حد امکان رطوبت را در پوست خود به دام اندازید.
محافظت از پوست: برای مراقبت های پوست و مو در برابر وزش باد شدید، باران و برف، توصیه می شود دستکش و کلاه یا روسری بپوشید. به علاوه استفاده از ضد آفتاب را فراموش نکنید. آفتاب زمستان نیز به اندازه آفتاب تابستان آسیب رسان می باشد. در نتیجه از کرم ضد آفتاب طیف گسترده که پوست را از UVA و UVB محافظت کند برای مراقبت از قسمت‌هایی از پوست که در معرض آفتاب است استفاده کنید.
افزایش رطوبت هوا: سیستم‌های گرمایشی باعث خشک شدن هوا می شود. پیشنهاد می‌شود یک دستگاه بخور را در خانه‌ی خود به ویژه در اتاق خواب خود قرار دهید تا هوای منزلتان مرطوب شود. دستگاه بخور برای درمان سریع خشکی پوست بسیار موثر می باشد.
نوشیدن آب: اکثر مردم در فصل زمستان میل بسیار کمی به نوشیدن آب دارند و به نوشیدنی‌های گرمی مانند قهوه و چای تمایل زیادی نشان می‌دهند. اگر شما هم این در این دسته قرار دارید فراموش نکنید که پوست شما به هیدراته شدن کامل از درون و بیرون نیاز دارد. بنابراین برای پیشگیری و درمان خشکی پوست خود کمی آب ولرم را با چند قطره لیمو بنوشید زیرا ترکیب آب با لیمو جذب آن را بیشتر می‌کند. این کار سبب شادابی و هیدراته شدن پوستتان می شود.
مرطوب سازی شبانه: نواحی خشک‌تر پوست مثل دست، پا، آرنج و زانوها نازک‌تر از بخش های دیگر بدن می باشد. این قسمت ها زودتر از بخش‌های دیگر رطوبت خود را از دست می‌دهند. هنگام شب مقدار زیادی از مرطوب کننده را روی پوست خود ماساژ دهید. توصیه می شود از دستکش و جوراب نخی استفاده کنید تا مواد مرطوب کننده بیشتری تا صبح جذب پوستتان شود. توجه داشته باشید کش جوراب یا دستکشی که در طول شب از آن استفاده می‌کنید سفت نباشد تا مانع گردش خون نشود.
لایه برداری پوست: معمولا لایه برداری پوست در فصل زمستان به خصوص لایه برداری دست هایمان را فراموش می‌کنیم. اگر تعداد سلول‌های مرده خیلی بالا باشند رطوبت نمی‌تواند وارد لایه‌های پایین‌تر پوست شود. در نتیجه یک ماسک لایه بردار پیدا کنید و آن را روی صورت، دست‌ها و لب‌های خود استفاده کنید بعد از آن به سرعت از مرطوب کننده استفاده کنید تا پوستتان نرم‌تر شود. استفاده از شوینده‌ی لایه بردار بدن نیز در زمستان مفید واقع می شود. البته اگر پوست شما از شدت خشک بودن دچار زخم نشده باشد.
پرهیز از تماس با مواد تحریک کننده پوست و آلرژن ها: اگر اگزما، درماتیت یا پسوریازسی دارید باید از آلرژ‌ن‌ها و محرک‌هایی که احتمال دارد باعث شروع یا شعله‌ور شدن این بیماری‌ها شود دوری کنید. پوست در فصل زمستان بسیار شکننده‌تر است. پس برای تداوی سریع خشکی پوست در این فصل از پارچه‌های پشمی و شوینده های دارای مواد شیمیایی دوری کنید. به جای آن از شوینده های صورت و مرطوب کننده‌های ملایم استفاده کنید که برای پوست‌های حساس مناسب می باشند. می توانید از گلوتاتیون استفاده کنید زیرا گلوتاتیون به عنوان آنتی اکسیدان اصلی شناخته شده است و به سم زدایی بدن کمک بسزایی می‌کند. این ماده ترکیبی از سه آمینواسید ضروری به وجود می‌آید. گلوتاتیون به طور معمول در کبد ساخته می‌شود و در تشکیل و ترمیم بافت های بدن، ساخت پروتئین‌ها و عملکرد سیستم ایمنی مداخله می کند. ترکیبات سمی دارای رادیکال آزاد با گلوتاتیون ترکیب و به ترتیب از بدن خارج می‌شوند. مواد غذایی طبیعی و در دسترس گلوتاتیون از جمله بروکلی، گل کلم، سیب زمینی، فلفل، هویج، آووکادو، اسفناج، هندوانه، طالبی و ملون می باشد.
استفاده از ماسک های خانگی: ماسک‌های آبرسان خانگی یک رطوبت رسان عالی برای پوست در ماه‌های سرد سال به شمار می آید. بنابراین پیشنهاد می شود از مرطوب کننده‌های طبیعی مثل عسل، آووکادو، ماست، روغن زیتون، روغن جوجوبا، روغن بادام، موز و آلوئه ورا استفاده کنید. چند تا از این ها را با هم مخلوط کنید تا یک کرم یا خمیر بسازید. بعد از آن برای ماندگاری آبرسانی آن را حدود 10 تا 30 دقیقه روی پوست خود بگذارید.
آیا می توان از خشکی پوست جلوگیری کرد؟
همان گونه که اشاره کردیم علت اصلی خشکی پوست در فصل زمستان خشک بودن هوا است. به شما توصیه می شود هوای خانه خود را مرطوب نگه دارید. از دستگاه بخور که رطوبت ساز می باشد استفاده کنید و بیش از اندازه هوای خانه خود را گرم نکنید. استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده هم خوب است به ویژه زمانی بیرون از منزل هستید و در معرض هوای سرد قرار دارید.
فراموش نکنید تا در زمستان از این کرم‌های مرطوب کننده و لوسیون‌ها استفاده کنید. حمام بخار و آب گرم و نه آب داغ بگیرید و حواستان به میزان رطوبت و دمای هوای خانه‌تان باشد. اما اگر خارش و خشکی پوست شما شدید می باشد لازم است به پزشک مراجعه کنید تا علت آن را بررسی کنید و درصورت نیاز به شما دارو دهد.
مهم ترین روش جلوگیری از خشکی پوست در فصل پاییز و زمستان میزان رطوبت هوای خانه می باشد و روش های دیگر شامل موارد زیر می باشد:
- از محلول های شیمیایی مانند الکل و بنزین و غیره استفاده نکنید.
- لباس های پشمی نپوشید.
- از لباس های نخی و الیاف طبیعی استفاده کنید.
- از لوسیون و مرطوب کننده استفاده کنید.
- از مکمل های کلاژن و اسید هیالورونیک استفاده کنید.
- از ماسک های آبرسان خانگی استفاده کنید.
- مدت زمان تماس پوست با آب را کاهش دهید.
- از صابون های آنتی باکتریال استفاده نمایید.
- لازم است تا از شامپو، صابون های حاوی نرم کننده استفاده کنید.
- از کمپرس یخ و سرد بر روی قسمت مورد التهاب استفاده کنید.
- از مکمل‌های اسید چرب امگا ۳ استفاده نمایید.
- محافظت در برابر خورشید در همه زمان‌ها، تابستان و زمستان مسئله بسیار مهمی است.
- در هوای سرد تا حد امکان پوست دست و صورت خود را بپوشانید.
علائم پوست خشک کدام اند و کدام قسمت از بدن دچار آن می شود؟
اساسی ترین تشخیص خشکی پوست خارش است. افرادی که به خشکی پوست مبتلا می باشند احتمالا دارای لکه‌ها و تاول‌های ریزی بر روی پوست خود هستند. اما داشتن هر نوع جوش صورت یا لکه‌ای به معنی خشکی پوست نیست. به علاوه احتمال دارد که بر روی پوست ترک‌هایی دیده شود. موارد زیر به عنوان مشخص‌ترین علائم ابتلا به خشکی پوست شناخته می‌شود:
- خارش پوست
- زبر بودن پوست در ظاهر و لمس
- پوسته پوسته شدن شدید یا خفیف
- افزایش خطوط پوست تا حتی ترک خوردن پوست
- تغییر در رنگ پوست
- احساس کشیدگی پوست به ویژه پس از حمام و شنا
- التهاب و تاول های ریز و یا به اصطلاح اگزما
- سوزش پوست
چارچوب خارش پوست در هر فردی متفاوت خواهد بود. احتمال اینکه کل بدن را درگیر کند وجود دارد و ممکن است فقط قسمتی از پوست دچار خارش شود. حواستان باشد که خاراندن پوست در همچین شرایطی کمکی به رفع خارش نمی‌کند حتی می‌تواند پوست را نازک‌تر و حساس‌تر کند.
قسمت هایی که در معرض بیش تری از هوا می باشند نسبت به سایر اعضای بدن خشکی بیش تری دارند که در یز به آن اشاره کردیم:
- پاها یعنی از زانو به پایین به خصوص مچ پا
- دست ها به خصوص مچ آن
- بازوها
چه کسانی بیشتر در معرض خشکی پوست قرار دارند؟
همان طور که قبل تر به آن اشاره شد؛ تعدادی از افراد پوست خشکی دارند. خشکی پوست زمانی اتفاق می‌افتد که پوست تمام آب یا روغن‌های طبیعی مورد نیاز برای حفظ خود و نرم و لطیف ماندن را نداشته باشد. در ادامه به چه کسانی بیش تر در معرض خشکی پوست قرار می گیرند می پردازیم:
- افراد بالای 40 سال زیرا با بالا رفتن سن پوست چربی کمی تولید می کند.
- افرادی که دارای پوست قهوه ای، سیاه و روشن هستند.
- افرادی که در آب و هوای سرد زندگی می کنند.
- افرادی که از دخانیاتی مانند سیگار استفاده می کنند.
- افرادی که شاغل هستند و با آب زیاد سر و کار دارند مانند پرستاران و آرایشگران.
کلام آخر
خشکی پوست عارضه ای رایج می باشد و به علت کم بودن آب در لایه‌های سطحی پوست و اپیدرم بروز می‌کند. اپیدرم متشکل از چربی و پروتئین است. بخش چربی اپیدرم از کم شدن آب پوست پیشگیری می کند. زمانی که چربی پوست برداشته می‌شود پوست محافظ خود را از دست می‌دهد و بنابراین به آسانی رطوبت خود را از دست می دهد. امکان دارد خشکی پوست در نتیجه عامل خارجی و یا داخلی باشد. عوامل خارجی متداول ترین و راحت ترین علل خشکی پوست می باشند.
سرما و کاهش رطوبت به ویژه در فصل زمستان از جمله عوامل خارجی مربوط به خشکی پوست محسوب می‌شوند. سلامتی فرد، سن، ژنتیک، سابقه خانوادگی و سابقه پزشکی همانند آسم، آلرژی و درماتیت آتوپیک نیز از جمله عوامل داخلی هستند. افراد مبتلا به بیماری تیروئید، بیشتر از سایر اشخاص مستعد خشکی پوست می باشند.
از شما سپاس گزاریم که ما را تا انتهای مقاله همراهی کردید. سایت پزشکا سعی بر این داشته تا شما را با موضوع با خارش و خشکی پوست در زمستان چه کنیم آشنا کند. جهت انتقاد یا پیشنهاد می توانید از طریق سایت با ما در ارتباط باشید.
