دانه های کنجد جزو باستانی ترین و کهن ترین گیاهی که به خاطر دانه و روغنش کشت میشود. در سزمین های شرقی ٬آفریقایی و مدیترانه ای ارزش بالایی دارد و در مصارف خوراکی٬تهیه روغن و تقویت سلامت مورد استفاده است.کنجد نسبت به دانه دهای دیگر چربی بیشتری دارد و به صورت های مختلف از جمله ارده ٬روغن کنجد در سراسر دنیا مورد استفاده قرار میگیرد. همراه ما باشید تا بیشتر با کنجد و خواص آن آشنا شوید 🙂
کنجد چیست؟
کنجد گیاهی یکساله با ارتفاع حدود یک متر که قسمت انتهایی آن پوشیده از کرک است ٬ برگ های آن بیضی ٬ باریک و نوک تیز میباشد و گل های آن به رنگ سفید یا قرمز است.
انواع کنجد
علاوه بر مصارف آشپزی، کنجد، خواص تغذیه‌ای، پیشگیری‌کننده و درمانی نیز دارد که آن را برای طب سنتی، قابل‌استفاده کرده است .کنجد به دو سه دسته سیاه و سفید و قهوه ای استفاده میشود که هر دسته دارایه خواص و فواید زیادی میباشد.
خواص کنجد سفید
- جلوگیری از دیابت:کنجد دارای منیزیم و دیگر مواد مغذی است که با دیابت مبارزه میکنند و استفاده از روغن آن در کاهش فشار خون و گلوکز پلاسما در افراد دیابتی حساس ٬ موثر است.
- تقویت سلامت قلب:روغن کنجد میتواند با جلوگیری از ضایعات آترواسکلروز، با ترکیبات آنتی اکسیدان و ضد التهابی سلامت قلب را تقویت کند.
- سلامت دهان و دندان:هزاران سال است که از مالیدن روغن کنجد روی دندان ها برای کاهش پلاک دندان٬ سفید کردن دندان ها و افزایش سلامت کلی دهان و دندان استفاده میشود.
- سرشار از فیتواسترول‌های کاهنده‌ی کلسترول:دانه‌های کنجد تقریبا در میان تمام مغزها دانه‌ها حبوبات و غلات بیشترین فیتواسترول‌های کاهنده‌ی کلسترول را دارند. فیتواسترول‌ها در سیستم گوارش جای کلسترول را می‌گیرند و به این ترتیب جذب کلسترول در روده‌ها را کاهش میدهند. برخی پژوهش‌ها نشان داده است که در بین ۲۷ نوع مغز و دانه‌‌ی مختلف دانه‌های کنجد بیشترین فیتواسترول را دارند.
- محافظت از سلامت قلب: روغن کنجد میتواند با جلوگیری از ضایعات آترواسکلروز با ترکیبات آنتی اکسیدان و ضد التهابی ،سلامت قلب را تقویت کند.
- کمک کنجد به کاهش اضطراب:دانه های کنجد حاوی مواد معدنی ضد استرس مانند منیزیم و کلسیم هستند و به تولید سروتونین که باعث کاهش درد ،خلق خوی خوب و خواب عمیق میشود کمک میکند.
- کنجد برای درمان کم خونی:دانه های کنجد سیاه به طور خاص غنی از آهن هستند و برای کسانی که کم خونی و ضعف دارند ٬بسیار توصیه میشود.
- کنجد برای درمان آرتریت:مس به دلیل حضور در بسیاری از سیستم های آنزیمی ضد التهابی و آنتی اکسیدانی ، نقش مهمی در کاهش درد و رفع التهاب در بیماری های آرتریت روماتوئید دارد.
- کنجد برای کمک به سلامت نوزادان: ماساژ روغن کنجد رشد و خواب نوزادان٬جوش های روی پوست کودک مخصوصا قسمتی که پوشک وجود دارد٬ میتواند با مالش روغن کنجد بهتر و حتی محافظت شود و خشکی پوست را از بین می برد.
- کنجد مناسب برای مو:روغن دانه کنجد پر از مواد مغذی مورد نیاز برای سلامت پوست سر و مو است. غنی از اسیدهای چرب امگا است و به تغذیه ریشه های مو کمک میکند. همچنین پوست سر را مرطوب نگه میدارد، گردش خون را افزایش میدهد، در نتیجه رشد فولیکول های مو را بهبود می بخشد.
2 قاشق چای خوری روغن کنجد را با 2 الی 3 قطره روغن اسانس رز ماری و یک قاشق غذا خوری ژل آلوئه ورا ترکیب کنید. سپس این ترکیب را به پوست سرتان بمالید و به آرامی ماساژ دهید.
این کار را 2 تا 3 بار در هفته تکرار کنید و مطمئن شوید که موهایتان را با شامپو و نرم کننده عاری از مواد شیمیایی میشویید.
خواص کنجد سیاه
۱) ضد پیری:چینی ها بر این باورند که مواد مغذی در کنجد سیاه میتواند به اصلاح نقایص بدن ناشی از پیری نگرانی ها و مشکلات زندگی کمک کند و مشکلات پیری همچون تاری دید و صدای زنگ در گوش و نازک شدن مو کمک میکند.به همین دلیل و این علائم مربوط به پیری توصیه میشود کنجد سیاه را به طور مرتب مصرف شود.
۲) پوست و استخوان های سالم تر:کلسیم و روی موجود در کنجد های سیاه به مقدار زیادی میتواند استخوان ها را محکم نگه داشته و در جلوگیری از پوکی استخوان کمک کند.این فواید کنجد سیاه میتواند در زمان افزایش سن شما را قوی و زیبا نگه دارد.
۳) محافظت در برابر سرطان:از انجا که کبد برای روند سم زدایی بدن بسیار مهم است محافظت از ان به معنای محافظت از بدن در برابر بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان است.سسامین موجود در دانه های کنجد سیاه میتواند از کبد در برابر صدمات توسط رادیکال ها محافظت کند کنجد های سیاه سرشار از موادی مانند فیبر لیگنین و فیتواسترول هستند که میتواند در برابر سرطان های مختلف از جمله سرطان روده بزرگ محافظت کند.
4) کنجد خوب و مفید برای سلامت چشم:در طب سنتی چینی، ارتباطی بین کبد و چشم ها وجود دارد. کبد خون را به چشم ها می فرستد تا از عملکرد آن پشتیبانی کند.دانه های کنجد سیاه برای این عمل بهترین هستند.
5) دانه های کنجد یک منبع عالی از کلسیم: دانه های کنجد همچنین یک منبع عالی از کلسیم هستند که نه تنها باعث افزایش سلامت استخوان میشود، بلکه کاهش وزن را نیز موثر میکند.علاوه بر این آنتی اکسیدان های موجود در دانه های کنجد به محافظت از سلول ها در برابر فشار اکسیداتیو کمک میکند و سموم را از بدن دفع مینماید.
۶) کنجد سرشار از لیگنان ها:دانه های کنجد حاوی مواد شیمیایی معروفی به نام نیگنان هستند که کمک میکنند٬چربی بیشتری بسوزانید.
۷) دانه های کنجد منبع غنی از پروتئین طبیعیک: دانه های کنجد یک منبع عالی از پروتئین طبیعی هستند که میزان متابولیسم را افزایش و گرسنگی را کاهش میدهد و از طریق اجتناب از مصرف بیش از حد کالری به کاهش وزن کمک میکند.رژیم های غذایی حاوی پروتئین میتواند به شما کمک کند، چربی از دست بدهید اما ماهیچه هایتان را حفظ کنید.
۸) کنجد سرشار از فیبر رژیمی:محتوای بالای فیبر رژیمی و مواد معدنی دانه های کنجد میتواند به بهبود روند هضم و افزایش سوخت و ساز بدن کمک کند.غذا های غنی از فیبر برای مدت طولانی بدن شما را سیر و پر نگه میدارد زیرا زمان زیادی برای هضم آنها طول میکشد و سیستم گوارش شما کالری بیشتری را میسوزاند.
۹) تقویت گردش خون با کنجد: دانه های قدرتمند کنجد، گردش خون را بهبود می بخشند، بدن را سم زدایی میکنند و افسردگی و استرس مزمن را از بین میبرد.
۱۰) کنجد مناسب برای پوست:دانه های کنجد از آنجای که غنی از خواص ضد التهابی است برای بهبود قرمزی و سایر مسائل پوستی حیاتی و ضروری است. همچنین به از بین بردن پاتوژن ها و عوامل دیگ که باعث عفونت های پوستی میشوند، کمک میکند.دانه های کنجد دارای آنتی امسیدان ها و SPF طبیعی هستند که از اشعه UN خورشید و رادیکال های آزاد محافظت میکنند.
فقط یک قاشق غذا خوری روغن زیتون و 2 قاشق غذا خوری از دانه های کنجد پودر شده را با یکدیگر ترکیب کنید و روی پوست خود اعمال کنید.این کار را یک یا دو بار در هفته تکرار نمایید.
مضرات مصرف بیش از حد استفاده از کنجد
خوردن کنجد میتواند برای برخی از افراد عوارض خاصی داشته باشد که به آنها اشاره میکنیم
تشدید بیماری نقرس
بروز آلرژی
افزایش وزن و چاقی
افزایش احتمال سقط جنین
مشکلات روده و کولون
افزایش سطح قند خون
عفونت پوستی
ریزش مو
خواص شگفت انگیز روغن کنجد
۱)استفاده از کنجد به عنوان چربی سالم
۲)استفاده برای ماساژ پا قبل از خواب
۳)تقویت پوست و استخوان
۴)روان کننده روده
۵)کمک به درخشان و پر بودن موها
۶)پیشگیری از سردردهای میگرنی
ارزش غذایی کنجد
یک قاشق غذاخوری از دانه‌های کامل کنجد دارای:
۵۲ کالری؛
۴ گرم چربی؛
۱ گرم کربوهیدرات؛
۲ گرم پروتئین؛
۴ میلی‌گرم مس (۱۸ درصد از نیاز روزانه)؛
۲ میلی‌گرم منگنز (۱۱ درصد از نیاز روزانه)؛
۸۷ میلی‌گرم کلسیم (۹ درصد از نیاز روزانه)؛
۳۱ میلی‌گرم منیزیم (۸ درصد از نیاز روزانه)؛
۳ میلی‌گرم آهن (۷ درصد از نیاز روزانه)؛
۵۷ میلی‌گرم فسفر (۶ درصد از نیاز روزانه)؛
۷ میلی‌گرم روی (۵ درصد از نیاز روزانه)؛
و ۱ میلی‌گرم تیامین (۵ درصد از نیاز روزانه) است.
خواص کنجد برای خانم ها
خوردن يك قاشق غذاخوري كنجد موجب تامين 14 درصد از نياز كلسيم خانم‌ها شده و اگر آنها عادت به بلند كردن ناخن‌هايشان داشته باشند با مصرف كنجد ناخن‌هايشان محكم‌تر شده و ترك و شكنندگي بر روي اين عضو كه جزئي از زيبايي انگشتان است ديده نمي‌‌شود.
به علاوه مصرف 2 قاشق غذاخوري آن رساندن 5 ميلي‌گرم روي را به بدن خصوصا پوست و مو و ناخن‌ها آسان مي‌كند. شايد بدانيد كه كمبود روي چه اثراتي بر زيبايي دارد آكنه را كمتر مي‌كند و از نازك شدن موها جلوگيري مي‌كند و مانع ريزش موها خصوصا در خانم‌ها مي‌شود و در ضمن به دليل توام شدن اين ماده مغذي با ويتامين E اين اثرات صد چندان شده و مي‌توان از خواص ضدچروك و سفيدكنندگي (ضدلك) اين ويتامين استفاده كرد. حتما مي‌دانيد كه كنجد چربي بسياري دارد اما اين چربي از نوع گياهي و چند باندي است. اين روغن داراي اسيدهاي چرب ضروري است كه در ساختمان پوست به عنوان يك جز اصلي محسوب مي‌شوند و در صورتي كه كمبودي از اين مواد مغذي ايجاد نشود پوست كاملا يكنواخت و نرم و لطيف به نظر مي‌رسد و جالب است بدانيد كه وجود همين چربي‌هاست كه اگر با يك منبع پروتئيني دريافت شود (كنجد به همراه چربي پروتئين قابل توجهي دارد) به ترميم موهاي آسيب ديده پرداخته و از خشكي بيش از حد اين عضو نيز جلوگيري مي‌كند و موجب راحتي افرادي مي‌شود كه سال‌هاست از خشكي مو رنج برده و همواره از شانه زدن و رنگ كردن موهاي خشكشان مي‌هراسند.
معمولا در تركيب انواع كرم‌ها و ماسك‌ها و شامپو‌هاي ترميمي از روغن کنجد استفاده شده تا خاصيت درماني آنها چند برابر شود. در آخر شما را با ماسكي كه با روغن كنجد تهيه مي‌شود و براي تقويت موهاي خشك و آسيب‌پذير توصيه مي‌شود آشنا مي‌كنيم.
- قبل از هر چيز بايد بگوييم كه شما مي‌توانيد از اين ماسك بسته به موهايتان هفته‌اي 1تا2 بار بعد از شستشوي آنها در حمام استفاده كنيد. مواردي كه در تهيه اين ماسك استفاده مي‌شوند
شامل:
روغن كنجد2 قاشق غذاخوري
زرده تخم‌مرغ1 عدد
شير2 قاشق مربا خوري
آرد جوانه گندم2 قاشق غذا خوري
ابتدا مواد را كاملا مخلوط كرده و بعد از شستشوي موها در حمام اين ماسك را بر تمام مو خصوصا پوست سر قرار داده و كاملا با دو دست ماساژ دهيد. هر قدر ماساژ بيشتر باشد مواد آسان‌تر نفوذ مي‌كنند. سپس با گذشت 10 دقيقه آنها را با آب ولرم آبكشي نماييد.
مصرف دانه های کنجد در زمان بارداری
مصرف کنجد در دوران بارداری ایمن است و هیچ شواهد علمی مبنی بر ناامن بودن آن در دسترس نیست.این یک تصور غلط است که دانه های کنجد دمای بدن را افزایش میدهند و با ایجاد عدم تعادل باعث سقط جنین میشوند.
اثر روغن کنجد در زنان باردار بستگی به وضعیت سلامتی زن و میزان مصرف آن دارد با این حال باید قبل و بعد از استفاده از آن جوانب مثبت و منفی را در نظر بگیرید و با پزشک خود مشورت کنید، زیرا هیچ کس نمی خواهد که در دوران بارداری اتفاق ناگواری بیفتد با این حال به گفته بسیاری از منابع، در طول دوران بارداری ایمن است.
مانند روغن زیتون یا روغن کانولا به رفع نیاز بدن شما کمک می کند. روغن کنجد حاوی یک ترکیب خوب از چربی های مونو و پر سدیم است که می تواند مغز و بافت عصبی کودک را سالم نگه دارد. این چربی ها، ویتامین ها و مواد معدنی محلول در چربی را جذب می کنند، که برای سلامتی شما مهم و مفید هستند.
اثرات جانبی دانه های کنجد در طول دوران بارداری:
چندین خطر مرتبط با مصرف بیش از حد دانه های کنجد وجود دارد:
۱) در طول سه ماهه اول بارداری هنگامی که بارداری شما هنوز ضعیف است، بیش از حد از کنجد استفاده نکنید.
۲) اگر بعد از خوردن کنجد اتفاق جدیدی برایتان افتاد و تغییری در خود حس کردید، فورا به پزشک خود مراجعه کنید.
۳) اگر سابقه آلرژی دارید از خوردن کنجد اجتناب کنید، زیرا یکی از 6 مواد غذایی آلرژیک در دنیا است.
حکیم زکریای رازی می‌فرماید کوبیده کنجد و مغز گردو و توت خشک به نسبت مساوی علاج فراموشکاری و لرزیدن اندام های بدن مثل لرزش دست و سر است که برای اثرپذیری از مخلوط هر سه باید به مدت یکماه هر روز ۲ قاشق غذاخوری از کوبیده این سه گیاه میل نمود.
کلام آخر
ممنونم که تا آخر این مطلب هم با ما همراه بوده اید و خواص و ضرر های کنجد را دانسته اید ودر مواد غذایی خود کنجد را هم اضافه کرده اید اگر شماهم مطالبی بیشتر درباره خواص کنجد می دانید در کامنت زیر با دوستان دیگر به اشتراک بگذارید 🙂
